امام حسن مجتبی(ع) بخش (سوم)
نام او حسن، لقبش محتبی، و کنیه اش ابو محمد بود. او سبط اکبر رسول خدا(ص) فرزند علی و فاطمه زهرا دختر گرامی رسول خدا بهترین زنان جهان بود. وی در سال سوم هجرت روز 15 ماه مبارک رمضان دیده به جهان گشود و به این ترتیب یکی از ستارگان امامت درخشید.
امام حسن(ع) شبیه رسول خدا بود و آن حضرت او را حسن نام نامید و این اسم قبل از آن در عرب رایج نبود. پیامبر گرامی اسلام(ص) روز هفتم برایش عقیقه کرد. موی سرش را تراشید و دستور داد به اندازه موی سری او نقره صدقه بدهد. او پنجمین نفر از اهل کساء بود.
نقل شده است امام حسن(ع) برای حج پیاده سفر میکرد و میفرمود میترسم خدا را ملاقات کنم در حالی که خانه خدارا زیارت نکرده باشم. پس از شهادت امام علی(ع) امامت و خلافت به او منتقل شد و متولی زعامت مسلمین گردید. بیش از چهل هزار نفر به آن حضرت بیعت کرد. مدت هفت ماه زعامت مسلمانان خراسان، حجاز، یمن و عراق را به عهده داشت.
وی پس از زعامت مسلمین به جنگ معاویه رفت و معاویه به جنگ آن حضرت حرکت کرد؛ هیچکدام پیروز نشدند. از معاویه خواست، متعهد شود که پس از او زعامت مسلمین از آنِ حضرت امام حسن(ع) باشد و هیچ کسی از اهالی حجاز، شام و عراق حق مخالفت با او را ندارد. معاویه خواستههای حضرت را پذیرفت و بر اساس این معاهده صلح کردند. به این ترتیب یکی از معجزات نبوی به دست امام حسن(ع) تحقق یافت.
معجزه پیشگویی رسول خدا در دست امام حسن مجتبی تحقق یافت. از رسول خدا روایت شده است که فرمود: « إنّ ابنی هذا سید یصلح اللّه به بین فئتین عظیمتین من المسلمین» به دست این فرزندم خداوند بین دو طائفه بزرگ مسلمین صلح برقرار میکند. صلح امام حسن(ع) با معاویه در بیست و پنجم ربیع الاول سال چهل و یکم هجری رخداد.
در صحیحه مسلم آمده است: زید بن ارقم از رسول خدا نقل میکند حضرت فرمود: « و تارک فیکم ثقلین: أولهما کتاب اللّه فیه الهدى و النور. فخذوا بکتاب اللّه و استمسکوا به (فحثّ على کتاب اللّه و رغّب فیه) ثم قال: و أهل بیتی. أذکّرکم اللّه فی أهل بیتی» دو چیزی گرانبها بین شما میگذارم، اول آنها کتاب خداست که در آن نور و هدایت است، آن را بگیرید و به آن تمسک کنید، پس از آن رسول خدا به عمل و علاقه به کتاب خدا تشویق فرمود؛ سپس حضرت(ص) فرمود: یکی دیگر از این دو شیء گرانبها اهل بیت من است، درباره اهل بیتم شما را یادآور میشوم که خدا را فراموش نکنید. از ابا بکر نقل شده است که گفت شندم، رسول خدا(ص) در حالی که بالای منبر بود حسن(ع) کنارش بود؛ حضر یک نظری به مردم کرد و نظری به حسن(ع) کرد و فرمود: این فرزندم بهترین انسان است، از خداوند امیدوارم که بین دو طائفه مسلمین صلح کند[1].
منابع کلی:
- ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی( للصدوق) - تهران، چاپ: ششم، 1376ش.
- شمس الدین محمد بن طولون، الأئمة الاثنا عشر، تحقیق صلاح الدین المنجد، رضی، قم، بیتا
- شیخ عباس قمی، نگاهی بر زندگانی چهارده معصوم(ع)(انوار البهیة)، مترجم: محمد محمدی اشتهاردی، انتشارات سپهر، چاپ دوم، قم، 1376.
- قرائتی، محسن، برنامه درسهایى از قرآن سال 66، وقفوموقوفات، زندگى و سیره امام حسن مجتبى (ع)،
[1]. شمس الدین محمد بن طولون، الأئمة الاثنا عشر، تحقیق صلاح الدین المنجد، ص61 تا 69، رضی، قم، بیتا